نام علمی : Astragalus Gossypinus Fisch
نام‌های فارسی: کتیرا، گون، گون سفید، گون پنبه‌ای
اسامی انگلیسی : Tragacanth gum, Locoweed, Milk-vetch, Astragal
نام‌های عربی : أسطَراغالُس، قَتَاد، کَثِیراء، کثیرا بیضا، مخلب العقاب

گیاه گَوَن یا Astragalus از خانواده باقلاییان ( Leguminosae) است که به دو نوع یک‌ساله یا چند ساله در طبیعت موجود می باشند. ارتفاع این گیاه تا ۷۵ سانتی متر می رسد و ساقه‌های بالغ آن به رنگ بنفش تیره‌ و گل‌هایی به رنگ ارغوانی، آبی یا سفید دارد. صمغ این گیاه به نام کتیرا دارای ترکیباتی مانند پلی ساکاریدی، باسورین و تراگاکانتین می باشد و مصارف متعددی در صنایع غذایی، آرایشی-بهداشتی و پزشکی دارد.
خواص و اثرات مهم دارویی کتیرا:
‌• در صنایع پزشکی، مانند خمیر دندان‌ها، لوسیون‌های بدن، چسب‌های دندان مصنوعی و پماد‌های واژینال از این گیاه به عنوان یک عامل اتصال‌دهنده استفاده می‌شود.
• در صنایع آرایشی بهداشتی مانند ژل‌های حالت دهنده موی سرکاربرد زیادی دارد.
• در صنایع غذایی، این گیاه برای تثبیت‌کننده و قوام دهنده مواد در سس سالاد، غذاها و نوشیدنی‌ها بکار می رود.
• و در پزشکی برای درمان گرمازدگی، درمان مشکلات ادراری، تقویت پوست و مو، درمان یبوست و مورد دیگر بکار می رود.
این گیاه در ایران، سوریه و برخی کشورهای دیگر آسیا یافت می شود. کشورهای ایران، ترکیه و سوریه بزرگترین تولید کنندگان کتیرا در دنیا می باشند. مرغوبترین نوع کتیـرا در جهان مربوط به ایران است که در بازرهای جهانی بسیار معروف می باشد.
خاستگاه این گیاه درایران درارتفاعات استان کهگیلویه و بویراحمد، استان فارس، استان خراسان رضوی و استان کرمان می‌ باشد.

نام علمی: Dorma ammoniacum
نام‌ فارسی: وشا، وشق
نام انگلیسی: gum ammoniacum plant، Dorema،Bombay sumbul،ammoniac plant 
نام‌ عربی: اشق معرب اشه، الاوشق- کندال، وشج، لزاقالذهب

وشا از گیاهان دارویی معروف ایران است. از نوع گیاهان چند ساله و بسیار بزرگ است که تا ارتفاع ۱-۳ متری رشد می کند . دارای ساقه های قوی، منفرد،بلند و استوانه ای شکل است. و ازخانواده چتریان (Umbelliferae) می باشد. مهمتـرین ارزش دارویی و اقتصادی این گیاه تولید شیرای به نام گام امونیاک یا وشا است که در ساقه و ریشه ی آن جریان دارد و بر اثر ایجاد شکاف یا زخم هایی طبیعی و یا توسط انسان ترشح می شود و سپس آن را جمع آوری می کنند.
از مهمترین ترکیبات موجود در این گیاه باید به تریپنوئیدها و لیمونن ها اشاره کرد که دارای اثرات کاهشی بر تحریک پذیری سلولها می باشند. از صمغ وشا در صنایع دارویی، پزشکی، آرایشی بهداشتی، عطر سازی و غذایی استفاده می شود.
خواص دارویی وشا:
• ضد تشنج
• درمان التهاب برونشیتی
• درمان ناراحتی‌های تنفسی
• درمان سرفه‌های خشک مزمن و طولانی مدت
• درمان آرتروز و تورم مفاصل
• زیاد کردن ادرار
• باز کردن عرق
• درمان برونشیت
• ضد اسپاس
• رفع گرفتگی کبد
• رفع دردهای روماتیسمی
• رفع آسم و سرفه های خشک
محل رویش گیاه وشا در اطراف قله دنا و اشترانکوه، سیستان و بلوچستان، کرمان، کوه الوند، استان کهکلویه و بویراحمد، اصفهان، کاشان، قزروین، لرستان، همدان، کرمانشاه، فارس، سمنان و یزد می باشد.